Zelfsturend leren: methoden, voorbeelden en tips

In dit artikel presenteren we je verschillende strategieën en praktische tips over hoe zelfsturend leren kan worden gestimuleerd en effectief kan worden toegepast op de werkplek, op school en daarbuiten.

Definitie: wat is zelfsturend leren?

Zelfsturend leren bevordert de verantwoordelijkheid en onafhankelijkheid

Zelfsturend leren is een aanpak waarbij leerlingen de controle en verantwoordelijkheid krijgen over hun leerproces.

Ze bepalen zelf welke onderwerpen ze willen leren, welke methoden ze willen gebruiken en hoe ze hun vooruitgang willen evalueren. Deze aanpak stimuleert de verantwoordelijkheid en onafhankelijkheid.

Zelfsturend leren is toepasbaar in deze drie contexten:

• Onderwijs (school en universiteit): Leerlingen beheren hun eigen leerproces, of het nu gaat om projectgebaseerd leren op school of onafhankelijke voorbereiding voor examens op de universiteit.
• Werkplek: Werknemers leren zelfstandig nieuwe vaardigheden om op professioneel vlak bij te blijven.
• Persoonlijk (levenslang leren): Individuen gaan over tot zelfgestuurd leren om persoonlijke interesses na te streven en zich aan te passen aan maatschappelijke veranderingen.

De voordelen van zelfgestuurd leren

De voordelen van zelfgestuurd leren zijn onder andere:

• Meer motivatie: Leerlingen zijn gemotiveerder omdat ze onderwerpen kiezen die hen interesseren.
• Betere zelforganisatie: Het bevordert belangrijke vaardigheden zoals tijdmanagement en verantwoordelijkheid - perfect voor iedereen die graag lijstjes afwerkt of chaos in orde omzet.
• Gepersonaliseerd leertempo: Iedereen leert in zijn eigen tempo, wat een meer diepgaande betrokkenheid mogelijk maakt.
• Vaardigheden voor levenslang leren: Het versterkt het vermogen om zelfstandig en voortdurend te leren, wat nodig is om voorop te blijven op school, op het werk en in het leven.
• Aanpassingsvermogen op de werkplek: Op de werkplek helpt het werknemers om zich aan te passen aan nieuwe uitdagingen en zelfstandig relevante vaardigheden te verwerven, wat leidt tot een hogere efficiëntie omdat ze zelfstandig oplossingen kunnen ontwikkelen.

De 6 methoden van zelfsturend leren

Zelfsturend leren kan overal gebruikt worden, dus we verdelen de strategieën in twee groepen. We beginnen met de algemene methoden die in elke leeromgeving werken, gevolgd door specifieke benaderingen met praktische voorbeelden voor op de werkplek, de universiteit en op school. Laten we eraan beginnen!

Inleiding: algemene strategieën voor zelfsturend leren

1. Bepaal doelen: Stel duidelijke, haalbare leerdoelen. Dit helpt om structuur aan te brengen in het leerproces en houdt je gemotiveerd omdat je precies weet waar je naartoe werkt.
2. Timemanagement: Plan je studiefasen zorgvuldig en kies specifieke tijdstippen voor het voltooien van taken. Dit bevordert de discipline en helpt je om het overzicht te bewaren.
3. Zelfreflectie: Beoordeel regelmatig je leervooruitgang. Vraag jezelf af: “Wat heb ik geleerd? Wat kan ik verbeteren?” Deze continue beoordeling helpt je om je leerproces te optimaliseren en zorgt ervoor dat je op het juiste spoor blijft.
4. Kies leerstrategieën: Identificeer de methoden die voor jou het beste werken, of het nu gaat om lezen, schrijven, discussies of praktische toepassingen. De juiste strategie verhoogt de efficiëntie van het leren en houdt het boeiend.
5. Gebruik hulpbronnen: Gebruik verschillende leermiddelen, zoals boeken, online cursussen of meningen van experts. Een verscheidenheid aan bronnen verrijkt het leren en biedt verschillende perspectieven.
6. Samen leren: Leer samen met anderen. Groepsdiscussies kunnen nieuwe inzichten opleveren en complexe onderwerpen helpen verduidelijken.

Als manager of leidinggevende: hoe bevorder je zelfsturend leren in je bedrijf

In een leeromgeving worden je teams echte gamechangers. Ze passen zich snel aan veranderingen aan, stimuleren innovatie en geven proactief vorm aan hun carrière.

Flexibele en leergierige teams zorgen voor eenn frisse energie in het bedrijf en garanderen dat je bedrijf concurrerend en innovatief blijft. Iedereen zorgt mee voor het succes!

1. Creëer individuele leerdoelen of -plannen

Moedig je werknemers aan om persoonlijke leerdoelen op te stellen en deze te noteren in een individueel leerplan.

Voorbeeld: Bill Gates

Bill Gates stelt elk jaar specifieke leerdoelen en plant hoe hij die kan bereiken, vaak door een bepaald aantal boeken te lezen of door zich in bepaalde onderwerpen te verdiepen.

Voorbeeld: Amazon

Jeff Bezos stimuleert een cultuur waarin plannen regelmatig worden herzien en worden aangepast aan nieuwe informatie of veranderende doelstellingen. Als leider zou je maandelijkse bijeenkomsten of controlegesprekken kunnen introduceren om de vooruitgang te bespreken en leerplannen zo nodig bij te stellen.

2. Vergemakkelijk de toegang tot leermiddelen

Zorg voor een centraal platform waar werknemers toegang hebben tot verschillende leermiddelen, zoals e-learningcursussen, artikelen en video's. Kennis moet net zo toegankelijk zijn als de goed gevulde koekjesdoos in de kantine. Om dit efficiënt te implementeren, kan je overwegen om een Leermanagementsysteem (LMS) te gebruiken. Met een oplossing zoals Easy LMS kan je op maat gemaakte leerinhoud creëren en deze beheren, terwijl je de vooruitgang van je werknemers transparant kan opvolgen en hen kan motiveren met interactieve hulpmiddelen.

3. Plan regelmatig leermomenten in

Laat je werknemers een deel van hun werktijd besteden aan leren en zelfstudie - overwerken is niet nodig!

Leren moet voelen als een kans, niet als een extra last.

Overweeg om wekelijkse of maandelijkse momenten in te plannen waarin werknemers zich kunnen richten op bijscholing. Leermomenten kunnen bijvoorbeeld elke vrijdagochtend gedurende twee uur worden ingepland of de laatste maandag van elke maand gedurende een halve dag.

Voorbeeld: Google

Google staat werknemers toe om tot 20% van hun werktijd te besteden aan projecten die niets te maken hebben met hun hoofdtaken. Dit moedigt hen aan om nieuwe ideeën te ontwikkelen en bij te leren over vakgebieden die waardevol kunnen zijn voor het bedrijf.

Dit beleid heeft geleid tot succesvolle producten zoals Gmail en Google News.

Voorbeeld: Salesforce

In tegenstelling tot Google, waar werknemers 20% van hun tijd mogen gebruiken voor bijna elk project, is de 'leertijd' van Salesforce meer gericht op bedrijfsrelevante educatie.

Werknemers krijgen regelmatig de tijd om hun vaardigheden te verbeteren die direct verband houden met hun functie en de strategische doelen van het bedrijf.

Deze leertijden vormen een integraal onderdeel van het werkschema en zorgen ervoor dat werknemers zich voortdurend verbeteren en up-to-date blijven, waardoor het bedrijf in zijn geheel deskundiger wordt.

4. Stimuleer het delen van kennis

Organiseer regelmatig "lunch en leer" sessies waar werknemers hun nieuw verworven kennis kunnen delen met het team.

Dit motiveert werknemers om te leren en versterkt de teambinding terwijl het de lunchtijd een beetje leuker maakt!

5. Richt mentorprogramma's op

Moedig mentorprogramma's aan waarbij ervaren werknemers hun kennis en ervaringen delen met nieuwere collega's. Dit ondersteunt het leerproces en bevordert de professionele ontwikkeling.

Stel duidelijke doelen voor je mentorprogramma en zorg ervoor dat mentors en leerlingen goed bij elkaar passen. Plan hoe vaak bijeenkomsten zullen plaatsvinden en welke onderwerpen besproken moeten worden.

Een gestructureerd matchingsproces helpt om compatibele duo's te vormen.

6. Ontwikkel een feedbackcultuur

Geef regelmatig feedback over de leervooruitgang van je werknemers. Wees ondersteunend en aanmoedigend om de motivatie te behouden en het leerproces te optimaliseren.

Een open dialoog over de sterke punten en verbeterpunten helpt werknemers om hun vooruitgang te begrijpen en aan hun vaardigheden te werken.

Richt je op constructieve feedback die specifieke suggesties biedt voor de verdere ontwikkeling en zorg ervoor dat de feedback tijdig en continu is.

Voorbeeld van slechte feedback: “Je verslag was niet goed. Je moet beter je best doen.”

Voorbeeld van goede feedback: “Het viel me op dat het verslag een aantal belangrijke punten bevatte, maar de structuur kon duidelijker. De volgende keer zou je kunnen overwegen om een overzicht te maken voordat je gaat schrijven. Als je wilt, kunnen we dit samen bespreken. Je gegevensanalyse was trouwens erg grondig - goed gedaan!”

Praktische tips voor werknemers: hoe je zelfsturend leren kan toepassen

Bij zelfsturend leren gaat het er niet alleen om het kader dat het management biedt. Hoewel leidinggevenden de toon zetten, is het aan de werknemers om zich in te zetten en hun leren richting te geven.

Hier zijn enkele tips voor werknemers om effectief zelfsturend leren toe te passen, afhankelijk van het kader van het bedrijf:

• Bepaal leerdoelen: Stel duidelijke, meetbare doelen voor je ontwikkeling, zoals het aanleren van een nieuwe software of het afronden van een online cursus in je vakgebied.
• Vind je eigen tempo: Met zelfsturend leren kan je in je eigen tempo vooruitgang boeken. Of je nu dagelijks een uur investeert of wekelijks een halve dag, vind een ritme dat past bij jouw werkroutine.
• Maak effectief gebruik van hulpbronnen: Gebruik de leermiddelen van je bedrijf, zoals e-learningplatformen, literatuur of interne workshops, en combineer ze met interessante externe bronnen.
• Werk samen met collega's: Wissel kennis uit met collega's om te profiteren van hun ervaringen en je eigen kennis te verbreden. Samen leren of informele studiegroepen kunnen heel nuttig zijn.

Zelfsturend leren op school stimuleren

Zelfsturend leren is een echte gamechanger in het onderwijs

Zelfsturend leren is een echte gamechanger in het onderwijs. Het geeft leerlingen de kans om hun eigen leertraject vorm te geven en zelf de volledige verantwoordelijkheid te nemen voor hun vooruitgang. Deze aanpak stimuleert niet alleen de zelfmotivatie, maar scherpt ook het kritisch denken aan.

Hier zijn enkele tips over hoe je zelfsturend leren op school kan stimuleren:

• Bepaal individuele leerdoelen: Geef leerlingen regelmatig de tijd om persoonlijke leerdoelen te stellen en noteer ze in een leerplan. Dit kan aan het begin van elke week of maand.
• Introduceer leerdagboeken: Moedig leerlingen aan om een leerdagboek bij te houden waarin ze reflecteren op hun dagelijkse of wekelijkse vooruitgang, uitdagingen en inzichten. Leraren kunnen deze dagboeken regelmatig bekijken en individuele feedback geven.
• Uren voor leerworkshops in het lessenrooster: Integreer speciale tijden in het lessenrooster die uitsluitend zijn bestemd voor zelfsturend leren. Tijdens deze 'leerworkshop' werken leerlingen aan zelfgekozen projecten of onderwerpen.
• Persoonlijke feedbacksessies: Organiseer regelmatig individuele feedbacksessies waarin studenten hun leervooruitgang bespreken en samen met de leraar verbeterstrategieën ontwikkelen.
• Projectdagen: Organiseer projectdagen of -weken waarin leerlingen zelfstandig of in groepjes aan complexe onderwerpen werken. Deze projecten moedigen leerlingen aan om zelfstandig onderzoek te doen, oplossingen te ontwikkelen en hun resultaten te presenteren.

Zelfsturend leren als universiteitsstudent

Hier vind je een aantal concrete tips voor het effectief toepassen van zelfsturend leren als universiteitsstudent. Zoals je zal zien, blijven de kernprincipes hetzelfde, maar de details en voorbeelden verschillen.

• Bepaal persoonlijke leerdoelen: Stel duidelijke, meetbare doelen voor je studie. Deze kunnen bestaan uit het behalen van specifieke cijfers, het aanleren van nieuwe vaardigheden of het verdiepen van je kennis in een bepaald vakgebied.
• Effectief tijdmanagement: Maak een flexibel maar gestructureerd schema met colleges, zelfstudie en pauzes. Gebruik hulpmiddelen zoals agenda-apps of to-do-lijsten om je taken en deadlines bij te houden.
• Extra hulpbronnen: Naast de verplichte lezingen kan je gebruik maken van extra bronnen zoals vakliteratuur, academische artikelen of online cursussen.
• Studiegroepen en samen leren: Sluit je aan bij studiegroepen of organiseer deze om samen met medestudenten te leren en te profiteren van de gedeelde kennis.
• Reflectie en aanpassing: Reflecteer regelmatig op je leervooruitgang en pas je strategieën zo nodig aan. Vraag jezelf af welke methoden goed werken en waar verbeteringen nodig zijn.

Zelfsturend leren met Easy LMS

Of je nu een training, inwerkperiode of gespecialiseerde leertrajecten nodig hebt, Easy LMS is het antwoord.

Met Easy LMS kan je het proces van zelfsturend leren effectief ondersteunen en optimaliseren.

Met ons platform kan je aangepaste leerinhoud creëren en beheren, de vooruitgang van je werknemers, klanten, studenten of leerlingen bijhouden en hen motiveren met interactieve tools.

Quizzen, examens, beoordelingen en cursussen kunnen in het eigen tempo van de leerling worden voltooid. Je kan tijdslimieten instellen voor het voltooien van taken en indien nodig meerdere pogingen toestaan.

Of je nu een training, inwerkperiode of gespecialiseerde leertrajecten nodig hebt, Easy LMS is het antwoord. Het biedt je de tools om leren in je bedrijf of opleidingsomgeving flexibel en efficiënt te maken.

Conclusie

Zelfsturend leren is een krachtig hulpmiddel dat op veel gebieden in het leven kan worden toegepast, of het nu op het werk, op school, op de universiteit of in je privéleven is.

Het stimuleert verantwoordelijkheid, flexibiliteit en het vermogen om voortdurend te groeien. Door leerlingen de controle te geven over hun leerproces wordt er een basis gelegd voor succes op de lange termijn en voor duurzame groei.

Met de juiste strategieën en tools, zoals Easy LMS kan je zelfsturend leren effectief ondersteunen en integreren als kernonderdeel van de leercultuur van je bedrijf of opleidingsinstelling.

Veelgestelde vragen